Sıcaklığa bağlı sağlık sorunları (Heat-related health problems - Turkish)

English

Sıcaklığa bağlı sağlık sorunları

Sıcaklık, diğer tüm doğal afetlere oranla daha fazla Avustralyalının ölümüne yol açar.

Sıcak havalar, sıcak bitkinliği ve sıcak çarpması gibi ciddi ve ölümcül olabilecek sağlık sorunlarına neden olabilir; kalp krizi veya felç gibi ani olayları tetikleyebilir; böbrek veya akciğer hastalığı ve akıl hastalığı gibi mevcut tıbbi durumları kötüleştirebilir.

Sıcaklığa bağlı sağlık sorunları açısından daha fazla risk altında olan kişiler

Aşırı sıcaklar herkesi etkileyebilir. Sıcaklığa bağlı sağlık sorunları açısından daha fazla risk altında olan kişiler arasında:

• 65 yaş üstü kişiler
• Bebekler ve küçük çocuklar
• Hamile kadınlar
• Kalp hastalığı, böbrek hastalığı, diyabet veya akıl hastalığı gibi mevcut tıbbi rahatsızlıkları olan kişiler
• Diüretikler (idrar söktürücüler) ve antikolinerjik özelliklere sahip ilaçlar gibi bazı ilaçları kullanan kişiler
• Açık havada çalışan veya egzersiz yapan kişiler
• Sosyal olarak izole edilmiş veya yalnız yaşayan kişiler
• Serinlemek için sınırlı yolları olan veya kolayca ısınan binalarda yaşayan insanlar
• Evsiz kalmış kişiler yer almaktadır.

Sıcaklığa bağlı sağlık sorunlarının nedenleri

Sıcaklığa bağlı sağlık sorunları, vücudumuz aşırı ısındığında veya terleme yoluyla susuz kaldığında ya da her ikisi birden gerçekleştiğinde ortaya çıkar.

Serinlemek ve yeterince su içmek gibi koruyucu önlemler, sıcaklığa bağlı sağlık sorunları riskini azaltabilir.

Daha fazla bilgi için: "Aşırı sıcaklarda nasıl güvende kalınır" sayfasına bakın.

Sıcaklığa bağlı sağlık sorunları için belirtiler ve ilk yardım

Sıcaklığa bağlı sağlık sorunlarının belirtilerini ve bunlara nasıl müdahale edileceğini bilmek önemlidir.

Bir kişi sıcak bitkinliği, sıcak çarpması veya başka bir acil sağlık durumu belirtisi gösteriyorsa ilk yardım uygulayın ve derhal tıbbi yardım alın.

Dehidrasyon

Dehidrasyon, vücudun normal işlevlerini yerine getirmek için yeterli sıvıya sahip olmaması durumunda ortaya çıkar.

Belirti ve semptomlar arasında:

• Susuzluk
• Ağız kuruluğu
• Baş dönmesi veya baş ağrısı
• Uyuşukluk veya yorgunluk
• Berrak düşünmekte zorlanma
• Normalden daha az idrar yapma
• Koyu renkli veya güçlü kokulu idrar vardır.

Sıcağa bağlı dehidrasyon görüldüğünde ilk yardım şöyle yapılır:

• Serin bir alana geçin ve dinlenin.
• Giysileri çıkarın ve cildi soğuk suyla ıslatın.
• Bol miktarda su için.

Belirtiler düzelmezse, kişi aile hekimine görünebilir veya 24 saat sağlık tavsiyesi için 1300 60 60 24 numaralı telefondan Nöbetçi Hemşireyi arayabilir veya Victoria Sanal Acil Durum Departmanına başvurabilir.

Isı krampları

Isı krampları, aşırı terleme ve fiziksel aktivite nedeniyle vücut tuz ve su kaybettiğinde ortaya çıkar. Isı krampları ısı bitkinliğinin de belirtisi olabilir.

Belirtiler arasında genellikle karın, kollar veya bacaklarda görülen kas ağrıları veya spazmlar yer alır.

Isı krampı görüldüğünde ilk yardım şöyle yapılır:

• Yaptığınız her türlü hareketi durdurun.
• Serin veya gölgeli bir alanda bacaklarınızı destekleyerek veya hafifçe yükselterek dinlenin.
• Soğuk su için.
• Aktiviteye devam etmeden önce birkaç saat dinlenin.

Belirtiler düzelmezse tıbbi yardım alın. Aile hekiminizle görüşün veya 24 saat sağlık tavsiyesi için 1300 60 60 24 numaralı telefondan Nöbetçi Hemşireyi arayın.

Sıcak bitkinliği

Sıcak bitkinliği, genellikle aşırı terleme veya fiziksel aktivite nedeniyle vücut aşırı ısındığında ve susuz kaldığında ortaya çıkar. Sıcak çarpmasına kadar ilerleyebilen ciddi bir durumdur.

Sıcak bitkinliğinin belirtileri arasında:

• Susuzluk veya sinirlilik hissi
• Halsizlik veya baygınlık hissi
• Baş dönmesi, baş ağrısı
• Bulantı ve kusma
• Kas krampları
• Aşırı terleme
• Soluk ten
• Normalden daha az idrar yapmak yer alır.

Sıcak bitkinliği görüldüğünde ilk yardım şöyle yapılır:

• Bacaklar destekli ve hafif yüksekte olacak şekilde serin bir alana uzanın ve dinlenin.
• Fazla giysileri çıkarın veya sıkı giysileri gevşetin.
• Soğuk su spreyi kullanarak kişiyi serinletin; serin, nemli bir sünger veya bez uygulayın; boyun, kasık veya koltuk altlarına nemli bir havlu içinde buz torbası ya da ezilmiş buz uygulayın. Mümkünse kişiyi yelpaze yardımıyla serinletin. Mümkünse kişinin serin bir duş veya banyo yapmasını sağlayın.
• Kusmuyorsa kişiyi sık sık soğuk su yudumlaması için teşvik edin.

Belirtiler düzelmezse tıbbi yardım alın. Aile hekimine görünün, Victoria Sanal Acil Durum Departmanı ile iletişime geçin veya acil servisi ziyaret edin.

Belirtiler kötüleşirse veya sıcak çarpmasından endişe ediyorsanız Üç Sıfır'ı (000) arayın.

Sıcak Çarpması

Sıcak çarpması, vücudun tehlikeli seviyelerde aşırı ısınması ve organ işlevlerinin bozulmasıyla ortaya çıkan ciddi ve ölümcül olabilecek bir sağlık sorunudur.

Sıcak bitkinliği ilerleyerek sıcak çarpmasına dönüşebilir ve bu da kalıcı sakatlık veya ölümle sonuçlanabilir.

Sıcak çarpması, kişinin beyninin işleyişinin etkilendiği anlamına gelir. Aşağıdaki belirtilere dikkat edin:

• Kafa karışıklığı veya ajitasyon
• Tutarsız konuşma
• Anormal yürüyüş
• Nöbet ya da bilinç bozukluğu veya kaybı.

Sıcak çarpmasının belirti ve semptomları şunları da içerir:

• Baş dönmesi
• Bulantı ve kusma
• Baş ağrısı
• Yoğun susuzluk
• Uyku hali
• Çok yüksek vücut ısısı
• Kırmızı, sıcak, kuru cilt
• Dil kuruması
• Hızlı nefes alma
• Kas seğirmesi.

Sıcak çarpması tıbbi bir acil durumdur ve acil müdahale gerektirir:

• Ambulans için derhal Üç Sıfır'ı (000) arayın.
• Kişinin serin bir alanda uzanmasını sağlayın. Birinin kişinin yanında kalmasını sağlayın.
• Fazla giysileri çıkarın veya sıkı giysileri gevşetin.
• Soğuk su spreyi kullanarak kişiyi serinletin; serin, nemli bir sünger veya bez uygulayın; ve boyun, kasık veya koltuk altlarına nemli bir havlu içinde buz torbası ya da ezilmiş buz uygulayın. Mümkünse kişiyi yelpaze yardımıyla serinletin.
• Bilinci tamamen yerindeyse ve yutkunabiliyorsa kişiye içmesi için soğuk su verin.
• Bilinci kapalıysa kişiyi sol tarafına kurtarma pozisyonuna getirin ve normal nefes aldığından emin olun. Gerekirse kalp masajı yapın. Ambulansın kişiyi acilen hastaneye nakletmesini bekleyin.

Sıcak döküntüsü

İsilik olarak da bilinen sıcak döküntüsü, en çok bebeklerde ve küçük çocuklarda görülen, cildin kaşıntılı bir şekilde tahriş olmasıdır.

Sıcak döküntüsü en çok boyunda, göğsün üst kısmında, bel bölgesinde, kasıklarda, göğüslerin altında, deri kıvrımlarında ve koltuk altlarında görülür.

Sıcak döküntüsü belirtileri arasında kızarıklık, hafif şişme, etkilenen bölgede kaşıntı ve karıncalanma hissi ile ilişkili küçük kırmızı lekeler kümesi bulunur.

Sıcak döküntüsü belirtileri birkaç gün sürebilir.

Sıcak döküntüsü normalde tedaviye gerek olmadan geçer. Sıcak isiliğini önlemek ve daha hızlı iyileşmesine yardımcı olmak için şunları yapabilirsiniz:

• Serinlemek ve terlemeyi durdurmak için daha serin ve iyi havalandırılan, daha az nemli bir ortama geçin.
• Etkilenen bölgeyi kuru tutun.
• Aşırı ısınmayı önlemeye yardımcı olmak için pamuklu, bol giysiler giyin ve cildi tahriş eden kaşındırıcı kumaşlardan kaçının.

Belirtiler düzelmezse daha fazla tıbbi yardım alın. Aile hekimine görünün, 24 saat sağlık tavsiyesi için 1300 60 60 24 numaralı telefondan Nöbetçi Hemşireyi veya bir eczacıyı arayın.

Mevcut tıbbi durumların kötüleşmesi

Aşırı sıcaklar mevcut sağlık sorunlarını daha da kötüleştirebilir. Sıcaklığın tetikleyebileceği veya kötüleştirebileceği durumlar şunlardır:

• Kalp krizi
• İnme
• Böbrek sorunları
• Astım ve diğer solunum yolu hastalıkları (özellikle hava kirliliği veya duman varsa)
• Akıl hastalığının kötüleşmesi.

Yardım alabileceğiniz yerler

• Acil bir durumda üç sıfırı (000) arayın
• İngilizce dışında bir dil konuşanlar, Sözlü ve Yazılı Çevirmenlik Hizmetinden (TIS National) (7 gün 24 saat) yararlanabilir. 131 450'yi arayın
• GP'niz (doktorunuz): Siz veya tanıdığınız biri sıcakla ilgili bir hastalıktan muzdaripse
• Nurse-On-Call (Nöbetçi Hemşire) Tel. 1300 60 60 24: Uzman sağlık bilgileri ve önerileri için (7 gün 24 saat)
• Hayati tehlike arz etmeyen acil durumlar için Victoria Sanal Acil Durum Departmanı ile iletişime geçin
• Anne ve Çocuk Sağlığı Hattı, Victoria Tel. 132 229 (7 gün 24 saat)
• St John Ambulance Australia: İlk yardım hakkında bilgi ve kaynaklar için
• Sağlık Çevirileri Rehberi: Toplum dillerinde aşırı sıcak bilgisi.