Sang chấn và trẻ em - lời khuyên cho cha mẹ (Trauma and children – tips for parents - Vietnamese)

Cách trẻ phản ứng trước sang chấn

Phản ứng của một đứa trẻ trước một trải nghiệm đau buồn hoặc đáng sợ có thể phụ thuộc vào:

• độ tuổi
• tính cách
• cách quý vị hoặc gia đình quý vị đang phản ứng

Con quý vị có thể không phản ứng theo cách quý vị mong đợi. Chúng có thể:

• thu mình - chúng có thể mất hứng thú với các hoạt động. Chúng cũng có thể kém tự tin hơn, trở nên ít nói, hoặc quay lại những cách cư xử như khi còn bé.
• bận tâm - chúng có thể cần tái hiện lại với trải nghiệm đã qua. Ví dụ: thông qua các trò chơi lặp đi lặp lại hoặc qua các bức vẽ. Con quý vị có thể sợ hãi về điều xảy ra trong tương lai hoặc có thể gặp ác mộng.
• lo âu - chúng có thể gặp vấn đề trong việc tập trung hoặc chú ý. Chúng có thể muốn luôn được ở gần quý vị, gặp vấn đề về giấc ngủ hoặc dễ cảm thấy bực bội.
• không khỏe - chúng có thể bị đau đầu hoặc đau bụng.

Con quý vị có thể phản ứng chậm. Một số trẻ có thể trông như vẫn ổn, nhưng chúng có thể phản ứng sau nhiều ngày, nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng.

Cách nói chuyện về một sự kiện gây sang chấn

Điều này sẽ giúp con quý vị nếu quý vị thành thật với con. Quý vị có thể:

• trấn an con mình rằng chúng đang an toàn và rằng sự việc đã qua đi. Quý vị có thể phải trấn an con nhiều lần.
• lắng nghe con quý vị. Cảm nhận những lo lắng và cảm xúc của con một cách nghiêm túc.
• cho con biết rằng quý vị muốn nghe về cảm xúc của chúng.
• nói cho con biết điều gì đã xảy ra theo cách phù hợp với độ tuổi của con. Dùng ngôn ngữ mà chúng hiểu được. Nếu con quý vị không biết những thông tin cơ bản, chúng có thể tự tìm cách tìm hiểu chuyện gì đã xảy ra. Chúng có thể dùng trí tưởng tượng của mình hoặc những thông tin hạn chế để hoàn thành câu chuyện. Điều này có thể khiến con quý vị lo âu và bối rối hơn.
• bảo đảm rằng con quý vị biết đó không phải là lỗi của chúng. Chúng có thể nghĩ như vậy nếu trước đây chúng đã từng nghịch ngợm hoặc đã nghĩ xấu về một ai đó.
• cùng cả gia đình nói về sự kiện đó. Cho phép mọi người đều chia sẽ ý kiến, kể cả con trẻ. Điều này giúp mọi người cảm thấy được hỗ trợ, được lắng nghe và được thấu hiểu.
• nói với con về cách mọi người có thể phản ứng trước nỗi đau. Nói cho con biết rằng cảm xúc của con là bình thường trong những tình huống này. Quý vị có thể trấn an con rằng chúng sẽ cảm thấy tốt hơn theo thời gian.

Cách quý vị có thể đối phó trước một sự kiện gây sang chấn

Phản ứng của quý vị trước cảm xúc và hành vi của con sẽ ảnh hưởng đến quá trình phục hồi của chúng. Điều quan trọng là quý vị phải:

• thông cảm với những thay đổi trong hành vi của con. Trẻ phản ứng trước những sự kiện đau buồn hoặc đáng sợ theo những cách khác nhau. Những thay đổi về hành vi như nổi giận hoặc đái dầm là điều bình thường.
• hãy dành thêm sự chú ý đến con. Điều này có thể quan trọng vào giờ đi ngủ hoặc vào những lúc phải xa con.
• tìm trợ giúp cho chính quý vị. Trẻ em dựa vào cha mẹ hoặc người chăm sóc để hiểu và đối phó với khủng hoảng. Chúng cần người lớn ở bên cạnh để hiểu được những lo sợ của chúng và an ủi chúng. Nếu quý vị căng thẳng, quý vị cũng có thể tìm sự hỗ trợ. Nếu quý vị không làm vậy, điều này có thể làm tăng cảm giác sợ hãi và căng thẳng cho con.
• hãy nói với con về cảm giác của quý vị theo cách phù hợp. Điều này có thể giúp con nói về cảm giác của chúng.
• hãy nhớ rằng mọi người đều khác nhau và có thể có những cảm xúc khác nhau. Đừng kỳ vọng con quý vị cảm nhận theo cách giống quý vị.
• hãy cho con quý vị có cảm giác kiểm soát cuộc sống của chúng. Thậm chí đưa ra những quyết định nhỏ có thể khiến chúng cảm thấy tự chủ hơn. Điều này đặc biệt quan trọng sau những biến động của khủng hoảng. Trẻ em khi cảm thấy bất lực có thể gặp nhiều căng thẳng hơn.
• cố gắng đừng quá bảo bọc con quý vị. Việc quý vị muốn giữ gia đình gần gũi hơn sau một cuộc khủng hoảng là điều bình thường. Nhưng điều quan trọng là giúp con cảm thấy rằng thế giới của chúng là một nơi an toàn để sống.

Thói quen sinh hoạt của gia đình sau sự kiện gây sang chấn

Điều quan trọng là quý vị phải:

• duy trì thói quen sinh hoạt như thường lệ càng nhiều càng tốt. Điều này giúp trấn an trẻ.
• trấn an con quý vị nếu chúng không thể quản lý được thói quen sinh hoạt thường lệ. Điều này có thể bao gồm cả việc đi học hoặc làm việc nhà.
• tránh đưa ra những thay đổi chẳng hạn như những nếp sinh hoạt mới, trách nhiệm mới hoặc kỳ vọng mới đối với hành vi của trẻ.
• duy trì vai trò của quý vị là một người lớn trong nhà. Nếu quý vị gặp khó khăn trong việc này, điều quan trọng là quý vị không nên dựa vào con mình để được giúp đỡ.

Cách giúp con quý vị hồi phục:

Điều quan trọng là quý vị phải:

• cho phép con quý vị có nhiều thời gian để chơi. Đó có thể là thể thao, những trò chơi và hoạt động yêu thích của con cùng với gia đình.
• cho thời gian để vui vẻ. Cười đùa, những khoảnh khắc vui vẻ và niềm vui chung có thể giúp cho các thành viên trong gia đình cảm thấy dễ chịu hơn.
• nhớ rằng cảm giác thèm ăn của con quý vị có thể thay đổi. Nếu chúng không cảm thấy thích ăn vào những bữa ăn, thay vì vậy hãy thường xuyên cho con ăn nhẹ trong cả ngày.
• đảm bảo con quý vị được nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc.
• giúp chúng tập thể dục. Điều này sẽ giúp con quý vị giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ.
• giới hạn đường, thực phẩm có màu và sô cô la.
• giúp con quý vị thư giản cơ thể. Đó có thể là tắm bằng nước ấm, mát xa, giờ đọc chuyện và ôm ấp nhiều.
• thay đổi hoạt động nếu hoạt động đó khiến con quý vị buồn hoặc lo âu. Ví dụ: một chương trình truyền hình khiến con quý vị lo lắng hoặc sợ hãi.

Nếu bất kỳ khi nào quý vị lo lắng về vấn đề sức khỏe tâm thần của mình hoặc của người thương yêu, hãy gọi đến Lifeline theo số 13 11 14.

Nhận giúp đỡ ở đâu

• Bác sĩ gia đình của quý vị (bác sĩ)
• Y tá về sức khoẻ bà mẹ và trẻ em
• Trung tâm y tế cộng đồng địa phương của quý vị
• Bác sĩ nhi hoặc Bác sĩ tâm thần trẻ em và trẻ vị thành niên - bác sĩ quý vị có thể giới thiệu cho quý vị
• Trung tâm Sức khỏe Tâm thần Sau Sang chấn Phoenix Úc ĐT: (03) 9035 5599
• Trung tâm hỗ trợ Đau buồn và Mất mát ĐT: 1800 642 066

Quý vị có thể nhận tư vấn từ:

• Lifeline ĐT: 13 11 14
• GriefLine ĐT: 1300 845 745
• beyondblue ĐT: 1300 22 4636
• Đường dây trợ giúp Trẻ em ĐT: 1800 55 1800
• Y TÁ THƯỜNG TRỰC ĐT: 1300 60 60 24 – để được cung cấp tư vấn và thông tin về sức khỏe từ chuyên gia (24 giờ, 7 ngày)
• Trang mạng Nuôi dạy Con cái của Úc - raisingchildren.net.au